ლიმბახის დიაგნოსტიკის ევროპული ჯგუფი საზოგადოების მაღალი ინტერესიდან გამომდინარე, აფლატოქსინ M1-ის შესახებ ინფორმაციას ავრცელებს, რომელიც პედიატრმა, ლელა ზანგურაშვილმა მოამზადა:
რა ვიცით:
აფლატოქსინ M1-ით გამოწვეული უარყოფითი ეფექტები ორ ჯგუფად შეიძლება დაიყოს: მოკლევადიანი და გრძელვადიანი.
მოკლევადიანი ეფექტი მოსალოდნელია ამ ნივთიერების ხანმოკლე დროის მანძილზე, მაგრამ ექსტრემალურად მაღალი კონცენტრაციით მიღების შედეგად. ასეთ შემთხვევაში, უნდა ველოდეთ მწვავე ინტოქსიკაციის სიმპტომებს, როგორიცაა ღებინება, მუცლის ტკივილი, ფაღარათი და ა.შ.
სურსათის ეროვნული სააგენტოს მიერ მოწოდებული ინფორმაციის მიხედვით, აფლატოქსინ M1-ის დონე, რომელიც დაფიქსირდა გამოკვლეულ სინჯებში, იყო 0.12 მკგ/ლ-დან 0.32 მკგ/ლ-მდე. ეს აღემატება ევროკავშირში და საქართველოში დადგენილ ლიმიტს (0.05 მკგ/ლ), მაგრამ უფრო დაბალია, ვიდრე აშშ-ს რეგულაციები მოითხოვს (0.5 მკგ/ლ).
შესაბამისად, თუ ეს ინფორმაცია სიმართლეს შეესაბამება, აფლატოქსინ M1-ით მწვავე ინტოქსიკაცია ასეთი რძის მოხმარების შედეგად პრაქტიკულად შეუძლებელია.
გრძელვადიანი ეფექტი მოსალოდნელია ამ ნივთიერებით დაბინძურებული პროდუქტების ხანგრძლივი დროის განმავლობაში რეგულარული მოხმარების შემთხვევაში. აფლატოქსინ M1-ის ქრონიკული მიღებას შეიძლება უკავშირდებოდეს ღვიძლის დაზიანება და ღვიძლის სიმსივნის (ჰეპატოცელულარული კარცინომის) განვითარება. რამდენად დიდია კონკრეტული ადამიანის რისკი, დამოკიდებულია სამ ფაქტორზე: მოხმარების ხანგრძლივობაზე, მოხმარებულ პროდუქტში აფლატოქსინ M1-ის კონცენტრაციაზე და მომხმარებლის ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე. ყველა ამ ფაქტორის ობიექტურად შეფასების გარეშე გრძელვადიანი რისკების გამოთვლა პრაქტიკულად შეუძლებელია.
რა ინფორმაცია შეგვიძლია მივიღოთ გამოკვლევებით:
ღვიძლის მდგომარეობის შესაფასებელი სტანდარტული გამოკვლევები, როგორიცაა ალტ, ასტ, გგტ, ბილირუბინი, ღვიძლის ექოსკოპია და ა.შ. განსაზღვრავს ღვიძლის ამჟამინდელ მდგომარეობას. სამომავლო რისკების შესაფასებლად ეს კვლევები არ გამოდგება.
აფლატოქსინ M1-ის განსაზღვრა ადამიანის ორგანიზმში შესაძლებელია სპეციალური კვლევებით, მაგრამ ისინი არ გამოიყენება ყოველდღიურ სამედიცინო პრაქტიკაში და არ ტარდება სტანდარტულ ლაბორატორიებში. მეტიც, არ არსებობს სპეციფიური მკურნალობა აფლატოქსინ M1-ის დონის შესამცირებლად.
დასკვნა:
დღეისთვის არსებულ ინფორმაციას თუ დავეყრდნობით, აფლატოქსინ M1-ით მწვავე ინტოქსიკაციის შემთხვევები მოსალოდნელი არ არის. სამომავლო რისკების ობიექტურად შეფასება შეუძლებელია. ამ სიტუაციაში ყველაზე რაციონალური იქნება ჯანმრთელობის სტანდარტული მეთვალყურეობა და სიმპტომების არარსებობის შემთხვევაში პროფილაქტიკური მიზნით არასაჭირო სამედიცინო კვლევების თავიდან არიდება.
შეგახსენებთ,სურსათის ეროვნულმა სააგენტომ 3 აპრილს გაავრცელა ინფორმაცია, რომ "სოფლის ნობათის" რძეში საშიში ნივთიერება აფლატოქსინი გამოვლინდა.
