არჩევნების დღეს პროფესიულ საქმიანობაში ხელი მედიის 70 წარმომადგენელს შეეშალა | "მედიაჩეკერი"
გამოქვეყნდა:
26 ოქტომბერს საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების დღეს საარჩევნო უბნებზე პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას ხელი მედიის 70 წარმომადგენელს 50-მდე შემთხვევაში შეეშალათ. ამის შესახებ ინფორმაციას "მედიაჩეკერი" ავრცელებს.
საარჩევნო უბნებთან მყოფი პირები სიტყვიერ და ფიზიკურ შეურაცხყოფას ძირითადად "TV პირველის", "მთავარი არხისა" და "ფორმულას" გადამღებ ჯგუფებს აყენებდნენ. ჟურნალისტებს ხელს უშლიდნენ საარჩევნო კომისიის წევრებიც.
საპარლამენტო არჩევნების გაშუქებისას მედიის წარმომადგენლების უფლებების დარღვევის შემთხვევევის შესახებ სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს ეტაპობრივად ატყობინებს „მედიაომბუდსმენი“. ჟურნალისტების და ოპერატორების ნაწილი გამოკითხვაზე უკვე დაიბარეს. სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის 31 ოქტომბრის განცხადებით, ჟურნალისტებთან დაკავშირებული 17 ინციდენტიდან 13 შემთხვევა დანაშაულის ნიშნებს არ შეიცავდა.
ჟურნალისტებისთვის ხელის შეშლის შემთხვევები საარჩევნო უბნებზე
- 09:09 - ტელეკომპანია „ფორმულამ“ გაავრცელა კადრები, სადაც ჩანს, რომ ლაგოდეხში, სოფელ ჭიაურში სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს და გადაღებაში ხელი შეუშალეს ტელეკომპანიის გადამღებ ჯგუფს [დავით ჭაბაშვილი და აგილ რუსტამოვი]. ამავე ვიდეოში ჩანს, რომ პროფესიული მოვალეობის შესრულებაში ხელს უშლიდნენ „ლაგოდეხის ტელევიზიის“ ჟურნალისტს, ნიკა ბურჭულაძესაც.
- 09:39 - „TV პირველმა“ გამოაქვეყნა ვიდეო მასალა, სადაც ჩანს, რომ ჟურნალისტ გვანცა ჩხიკვაძესა და ოპერატორ გიორგი კიკვაძეს ქუთაისის 64-ე უბანზე პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეეშალათ. სავარაუდოდ „ქართული ოცნების“ წარმომადგენელმა, რომელიც ჟურნალისტის თქმით, ადამიანებს პირადობის მოწმობებს ართმევდა, მის წინააღმდეგ დაწერილი საჩივარი პირდაპირ ეთერში დახია და ჟურნალისტს ჯიბეში ჩაუდო. მან ჟურნალისტს „ქვეყნის მტრებო“ და „მკვლელები“ უწოდა.
- 19:41 - გვანცა ჩხიკვაძესა და გიორგი კიკვაძეს ხელი ქუთაისის 26-ე უბანზეც შეუშალეს. საარჩევნო უბანთან მყოფი პირებიდან, რომელიც ჟურნალისტის თქმით, მთელი დღის განმავლობაში იქ იყვნენ და „აკონტროლებდნენ სიტუაციას“, ერთ-ერთი ოპერატორს მიმართავდა ფრაზებით: „გაიტანე კამერა“, „ხელებს დაგამტვრევ“. ჟურნალისტის შეკითხვის შემდეგ კი, პირი კამერას შეეხო და პირდაპირი ჩართვა გაითიშა.
- 10:31 - „TV პირველის“ ინფორმაციით, ბათუმის მე-5 საარჩევნო უბანთან მობილიზებულმა „ქართული ოცნების“ კოორდინატორებმა ტელეკომპანიის ჟურნალისტს, თამთა დოლენჯაშვილს, რომელიც მათ მიკროავტობუსში შეკითხვების დასასმელად ავიდა, კარი ჩაუკეტეს და გარეთ არ უშვებდნენ. შემდეგ კი, სავარაუდოდ კოორდინატორების უფროსმა, ედუარდ შარაძემ დოლენჯაშვილს უთხრა, რომ „სისხლის სამართლის დამნაშავედ წარსდგება“. ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელი დოლენჯაშვილთან ერთად, შეეშალა ოპერატორ ნიკო კოკაიასაც.
- 11:10 - „მთავარმა არხმა“ გაავრცელა ვიდეომასალა, სადაც ჩანს, რომ თბილისში, ისნის ერთ-ერთ საარჩევნო უბანზე „მთავარი არხის“ გადამღებ ჯგუფსა [ქეთა ციცქიშვილი და დავით ბადაგაძე] და „ტვ პირველის“ გადამღებ ჯგუფს [მარიამ გაფრინდაშვილი და პაპუნა ხაჩიძეს] უცხო პირი დაუპირისპირდა და დარბევით დაემუქრა. მანამდე კი, ჟურნალისტები საარჩევნო უბნიდანაც გააძევეს.
- 11:31 - მთის ამბები / საქართველოს ამბების დამფუძნებელმა და რედაქტორმა გელა მთივლიშვილმა სოციალურ ქსელში დაწერა, რომ ახმეტაში, მატნის მე-11 საარჩევნო უბანში თავს დაესხნენ, ტელეფონი წაართვეს და გადაღებაში ხელი შეუშალეს. მთივლიშვილთან ერთად იმყოფებოდა „საქართველოს ამბების“ ჟურნალისტი ლადო ქუთათელაძეც.
- 11:50 - Cnews-მა გამოაქვეყნა, რომ ჟურნალისტს, გიგა გელხვიიძეს ქუთაისში 3 პირი ფიზიკურად გაუსწორდა.
- 11:56 - რადიო „მარნეულმა“ დაწერა, რომ მე-7 საარჩევნო უბანზე კომისიის თავმჯდომარე ჟურნალისტებს, ვლადიმერ ჩხიტუნიძესა და თიკო დავაძეს აგრესიული ტონით გადაღებას უკრძალავდა.
- 14:11- რადიო „მარნეულმა“ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ მათ ჟურნალისტს, ვლადიმერ ჩხიტუნიძეს კომისიის თავმჯდომარე არ უშვებდა სოფელ სადახლოს 71-ე უბანზეც. საოლქო კომისიისთვის მიმართვის შემდეგ, თავმჯდომარემ ჟურნალისტი უბანზე დაუშვა.
- რადიო „მარნეულის“ ჟურნალისტ თიკო დევაძეს გადაღების უფლება შეუზღუდეს მარნეულის 74-ე საარჩევნო უბანზეც.
- 14:17 - „TV პირველმა“ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ მათ გადამღებ ჯგუფს: მარიამ მაკასარაშვილსა და ნუკრი ქაფიაშვილს კახეთში, ქვემო ხოდაშენში, თავს დაესხნენ და აპარატურა დაუმტვრიეს.
- „TV პირველის“ გადამღებ ჯგუფს [სოფო ნიაური და დავით ბერაძე] ხელი შეუშალეს ზუგდიდის მე-9 საარჩევნო უბანზეც. ჟურნალისტის თქმით, სპეციალური ბეიჯის ქონის მიუხედავად, კომისიის თამჯდომარე მათ გადაღების უფლებას არ აძლევდა და შენობაში არ უშვებდა.
- 14:31 - „მრავალკუთხედმა“ გამოაქვეყნა ვიდეომასალა, სადაც ჩანს, რომ წალენჯიხის 21-ე უბანზე „ქართული ოცნების“ წარმომადგენელი ლირა ღურწკაია მედიის წამომადგენელს, დიტო ბელქანიას დაუპირისპირდა.
- 14:35 - „რადიო თავისუფლებამ“ დაწერა, რომ რუსთავში, 33-ე საარჩევნო უბანზე მათ ჟურნალისტს, დავით მჭედლიძეს საქმიანობაში ხელი შეუშალეს.
- 14:50 - „მთავარმა არხმა“ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ კახეთში თავს დაესხნენ ტელეკომპანიის გადამღებ ჯგუფს: ია გულიაშვილსა და ლევან დვალს.
- „მთავარი არხის“ გადამღებ ჯგუფს [თენგო გოგოტიშვილი და იაგო გოგილაშვილი] პროფესიული საქმიანობის შესრულებაში ხელი შეუშალეს სიღნაღის მუნიციპალიტეტის სოფელ მაღაროშიც. ჟურნალისტსა და ოპერატორს სიტყვიერი შეურაცხყოფაც მიაყენეს. მერის წარმომადგენელმა სოფელ ბოდბეში, ბაჩუკი კოჭლამაზიშვილმა კამერას ხელი ააფარა და ცდილობდა, ოპერატორისთვის გადაღების საშუალება არ მიეცა.
- 15:02 - მთავარმა არხმა“ გამოაქვეყნა ვიდეო, სადაც ჩანს, რომ ბათუმის მე-17 საარჩევნო უბანზე შესვლის უფლებას არ აძლევდნენ „მთავარი არხისა“ [თეა ვაშალომიძე და ბაჩანა ოქროპირიძე] და „ფორმულას“ [თამარ თედიაშვილი და ლერი როგავა] გადამღებ ჯგუფებს. სავარაუდოდ, „ქართული ოცნებასთან“ დაკავშირებულმა პირებმა, რომლებიც უბანთან იყვნენ მობილიზებულები, ჟურნალისტებს პროვოკატორები უწოდეს და უთხრეს, რომ „სიტუაციის არევისთვის“ იყვნენ მისულები.
- 15:15 - „ფორმულამ“ გაავრცელა ვიდეომასალა, სადაც ჩანს, რომ მარნეულში, სადახლოს 69-ე უბანზე ჟურნალისტ თიკო ერაძეს და ოპერატორს, შალვა ჯოხაძეს პროფესიულ საქმიანობაში ხელს. ერაძეს საარჩევნო უბანზე ყოფნას უზღუდავდა საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარე, გუმბატ ნაზაროვიც.
- „ფორმულას“ გადამღებ ჯგუფს [დავით მანია და ირაკლი შენგელია] პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეეშალა ჩხოროწყუს მე-4 საარჩევნო უბანზეც. კომისიის თავმჯდომარემ მათ სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა და კომისიის სხვა წევრებთან ერთად, გადამღები ჯგუფის უბნიდან გაძევებას ცდილობდა.
- 16:00 - ისნის მე-9 საარჩევნო უბანზე დაუპირისპირდნენ „ფორმულას“ გადამღებ ჯგუფს. ჟურნალისტ ნუცა ბახუტაშვილის თქმით, მას და მის ოპერატორს, გიგა აღდგომელაშვილს მიაყენეს სიტყვიერი შეურაცხყოფა და რომ არა პოლიციელების მხრიდან დროული რეაგირება, ის ფიზიკურ დაპირისპირებაშიც გადაიზრდებოდა.
- 16:26 - „პუბლიკამ“ გაავრცელა ვიდეო მასალა, სადაც ჩანს, თუ როგორ მიაყენეს სიტყვიერი შეურაცხყოფა ონლაინ გამოცემის რეპორტიორს, მინდია გაბაძეს გლდანში, 59-ე საარჩევნო უბანთან. გაბაძესთან ერთად სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს „რადიო თავისუფლების“ ჟურნალისტს, თამუნა ჩქარეულს და „პუბლიკასთვის“ მომუშავე ფრილანსერ ჟურნალისტს, შაკო ბრეგაძეს.
- გლდანში, მე-60 საარჩევნო უბანზე სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს და ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს „მთავარი არხის“ ჟურნალისტს, ნინა მაჩაბელს და ოპერატორს, გიორგი ჩანტლაძეს.
- გლდანის მე-60 საარჩევნო უბანთან მუშაობის დროს ხელი შეეშალა „TV პირველის“ გადამღებ ჯგუფსაც, მაკა ანდრონიკაშვილსა და გიორგი შეწირულს. ჟურნალისტის თქმით, მათ უბნიდან გაძევებით ემუქრებოდნენ, ხელშეშლის პროცესში კი ჩართულნი იყვნენ როგორც საოლქო კომისიის წარმომადგენლები, ისე „ქართული ოცნების“ დამკვირვებლები.
- 17:26 - „TV პირველმა“ გამოაქვეყნა, რომ მარნეულის მე-4 საარჩევნო უბანთან „TV პირველის“ გადამღებ ჯგუფს პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს. უბანთან მობილიზებულმა პირებმა სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს ჟურნალისტ ნინო ელიკაშვილს და მის ოპერატორს, ირაკლი მურმანიშვილს. „TV პირველის“ გადამღებ ჯგუფს უბნის დატოვებისკენ მოუწოდებდა „ქართული ოცნების“ საარჩევნო შტაბის უფროსი, ამირან გიორგაძე.
- 17:47 - „TV პირველმა“ გაავრცელა ვიდეოკადრები, სადაც ჩანს, რომ ვაზისუბანში ტელეკომპანიის ოპერატორს თავს დაესხნენ და კამერა დაუზიანეს. შემთხვევა, სავარაუდოდ, 53-ე უბნის მიმდებარედ მოხდა, სადაც ტელეკომპანიის ჟურნალისტი, მარიამ გაფრინდაშვილი და ოპერატორი პაპუნა ხაჩიძე მობილიზებას იღებდნენ.
- „TV პირველის“ გადამღებ ჯგუფს [გიორგი დვალიშვილი, ლაშა ჯიოშვილი] პროფესიული საქმიანობის შესრულების საშუალება არ მისცეს სოფელ ტინისხიდი (გორი). გადამღებ ჯგუფთან აგრესიული დამოკიდებულებით გამოირჩეოდა სოფლის ყოფილი გამგებელი, ბესო ბერიანიძე.
- 20:24 - „ფორმულამ“ გამოაქვეყნა, რომ ქუთაისის 49-ე საარჩევნო უბანზე ტელეკომპანიის ჟურნალისტს, მარი წაქაძეს საარჩევნო კომისიის წევრებმა ოქმი შეუდგინეს და საარჩევნო უბნიდან გააძევეს. წაქაძესთან ერთად იმყოფებოდა ოპერატორი ბექა ქორჩილავაც.
- „მედიაომბუდსმენის“ ინფორმაციით, სხვადასხვა საარჩევნო უბანზე პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს „OC მედიას“ 5 წარმომადგენელს: ჰერმინე ვირაბიანს, რაფიგ შაბაზოვს, თეკლა ჩხაიძეს, ზეინაბ ისგანდაროვას, აითან ფარადოვას.
- „OC მედიის“ კიდევ ერთი წარმომადგენლის, ქრისტინა კვაჭანტირაძის მშობლებს კი, როგორც ჟურნალისტი ამბობს, უსაფრთხოების სამსახურის წარმომადგენელმა, გიორგი მგელაძემ დაურეკა და მოსთხოვა, რომ ქრისტინას გადაღებულ ვიდეოში ადამიანების სახეები დაეფარა. აღსანიშნავია, რომ ჟურნალისტის მამა ერთ-ერთი საარჩევნო უბნის თავმჯდომარე იყო.
- 26 ოქტომბერს პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს „ბათუმელების“ 7 ჟურნალისტს: ევა ართმელაძეს გადაღების საშუალება არ მისცეს დაბა ხულოს ერთ-ერთ უბანზე. გამოცემის რედაქტორის, ეთერ თურაძის თქმით, ჟურნალისტს ადამიანიც კი მიუჩინეს, რომელიც ნებისმიერი გადაადგილებისას მას წინ უდგებოდა, რომ არაფერი გადაეღო.
- ბათუმის ერთ-ერთ საარჩევნო უნაბთან მობილიზებული ე.წ. „შპანა“ გადაღების საშუალებას არ აძლევდა ჟურნალისტ ცაგო კახაბერიძესაც. მუშაობის დროს ტელეფონის წართმევაც სცადეს, რის გამოც იძულებული გახდა გადაღება შეეწყვიტა.
- ეთერ თურაძის თქმით, მას პროფესიულ საქმიანობაში ხელი ბათუმის 72-ე უბანთან არაფხიზელ მდგომარეობაში მყოფმა ე.წ. „შპანამ“ შეუშალა. „ბათუმელების“ რედაქტორს პოლიციის გამოძახებაც დასჭირდა. თურაძის თქმით, 10-მდე პირი სიტყვიერ შეურაცხყოფასაც აყენებდა.
- თურაძეს პროფესიული საქმიანობის დროს პრობლემა შეექმნა ბათუმის 52-ე და 81-ე უბნებთანაც (ორივე უბანი ერთ სკოლაში იყო განთავსებული), სადაც აგრესიულად მოითხოვდნენ, რომ მას კამერა გამოერთო. როგორც ჟურნალისტი აღნიშნავს, უბნის კართან, დაახლოებით 10 მეტრში, არაფხიზელ მდგომარეობაში მყოფი პირები, სკანდირებდნენ ფრაზას - “„ქართულ ოცნებას“ გაუმარჯოს“.
- ქუთაისისა და ბათუმის სხვადასხვა უბანზე პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს „ბათუმელების“ სხვა ჟურნალისტებსაც: მანანა ქველიაშვილს, ლელა დუმბაძეს, არჩილ კახაძეს და თედო ჯორბენაძეს.
- „სტუდია მონიტორის“ ჟურნალისტებისთვის (თეო ქავთარაძე და ქეთი თუთბერიძე) ტელეფონის წართმევას ცდილობდნენ მარნეულის მე-4 საარჩევნო უბანზე. თეო ქავთარაძემ და ქეთი თუთბერიძემ დააფიქსირეს ფაქტი, როგორ ცდილობდა ამომრჩეველი, სავარაუდოდ პასპორტში ჩაკრული სხვისი პირადი ნომრით ხმის მიცემას. ამ პროცესის გადაღებისას კი, უცნობი პირი ჟურნალისტებთან მივიდა და ტელეფონის წართმევა სცადა.
- არჩევნების დღეს პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეეშალა „ალიქ მედიის“ 4 წარმომადგენელს სოფელ ხოჟორნისა და კულიკამის საარჩევნო უბნებზე. რედაქციის ინფორმაციით, „ალიქ მედიის“ რეპუტაციის შელახვის მიზნით, ადგილზე მობილიზებული პირები იქვე მყოფ ამომრჩევლებს, ჟურნალისტებსა და დამკვირვებლებს ეუბნებოდნენ, რომ „ალიქ მედია“ დეზინფორმაციის გამავრცელებელი მედია იყო და „კანონს არღვევდა“. მას შემდეგ, რაც ჟურნალისტებმა საარჩევნო უბნებთან აღმოჩენილი დარღვევების შესახებ facebook-ის გვერდზე დაწერეს, უცნობმა პირებმა ჟურნალისტს დაურეკეს და აღნიშნული მასალების წაშლა მოსთხოვეს. რედაქციის თქმით, ჟურნალისტთან რამდენჯერმე დარეკეს და ტონი მუქარასაც შეიცავდა. „ალიქ მედია“ ჟურნალისტების უსაფრთხოების მიზნით, მათ სახელებსა და გვარებს არ ასაჯაროვებს.
- qartli.ge-ს ჟურნალისტს, საბა წიწიკაშვილს არჩევნების გაშუქებისას ხელი შეუშალეს გორისა და ქარელის მუნიციპალიტეტების საარჩევნო უბნებზე მუშაობისას. საბა წიწიკაშვილის თქმით, სოფელ პატარა გარეჯვარში, კონკრეტული ახალი ამბავის (დამკვირვებლები აცხადებდნენ, თუ როგორ ხდებოდა საარჩევნო უბანთან, რუსულნომრიანი მანქანიდან, ფულის დარიგება) გამოქვეყნებიდან რამდენიმე წუთში კომისიის ერთ-ერთმა წევრმა უთხრა, რომ საარჩევნო უბნის გარეთ ეძახდნენ, გარეთ გასვლის შემდეგ კი, მას სოფლის გამგებელი, ზურაბ მურადაშვილი და მისი მეუღლე დახვდნენ. როგორც ჟურნალისტი ამბობს, სოფლის გამგებელმა დაუწყო ყვირილი, თუ რატომ გადაიღო მისი მანქანა, რომელიც რუსულნომრიანი იყო. მისმა მეუღლემ კი, განუცხადა, რომ სოციალურ ქსელში ამ ამბის გამოქვეყნების შემდეგ, ხალხი მას შეურაცხყოფას აყენებდა. მას შემდეგ, რაც გამგებელმა ჟურნალისტს სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა, წიწიკაშვილმა პოლიცია გამოიძახა, რომელსაც საერთაშორისო დამკვირვებლებიც მოჰყვნენ. მეორე შემთხვევა კი, სოფელ ზემო ხვედურეთის საარჩევნო უბანზე მოხდა, სადაც საბა წიწიკაშვილის საარჩევნო უბნიდან გაძევება სცადეს. „კომისიის თავმჯდომარე მემუქრებოდა, რომ თუ აქეთ-იქით სიარულს არ მოვრჩებოდი, უბნიდან გამაძევებდა. სამჯერ დავარეკინე საოლქო კომისიაში, თუ რის უფლება მქონდა“, - ამბობს ჟურნალისტი.
- თბილისში, მე-9 ოლქის მე-3 უბანზე „ქართულ ოცნებასთან“ აფილირებულმა პირებმა ტელეფონი წაართვეს „ნეტგაზეთის“ ჟურნალისტს, რაფო მესხიძეს.
