Amnesty International-ი საქართველოს შესახებ ანგარიშს აქვეყნებს და სახელმწიფოს მხრიდან უფლებების სისტემურ დარღვევებზე საუბრობს

„ამნესთი ინთერნეიშენალი“ (Amnesty International) საქართველოს შესახებ ანგარიშს აქვეყნებს.

დოკუმენტში წარმოდგენილია ადამიანის უფლებების დარღვევების დოკუმენტაცია შემთხვევების განხილვისა და ანალიზის საფუძველზე, რაც მოიცავს დაშავებული დემონსტრანტებისა და ჟურნალისტების ჩვენებებს, ანგარიშების ანალიზსა და საქართველოს უფლებადამცველებთან ინტერვიუებს, ასევე ვიდეო და ფოტომასალას. 

ანგარიში მიუთითებს სახელმწიფოს მხრიდან სისტემურ, უფლებების დარღვევებზე, რაც პროტესტების ჩახშობას ისახავს მიზნად.

"2024 წლის 28 ნოემბერს, მმართველმა პარტიამ „ქართული ოცნება,“ რომელმაც ცოტა ხნის წინ პარლამენტის არჩევნებში გამარჯვება გამოაცხადა, მიიღო გადაწყვეტილება, გადაედო ევროკავშირთან დაკავშირებული ყველა მოლაპარაკება 2028 წლამდე. ამ გადაწყვეტილებამ მასშტაბური პროტესტები გამოიწვია: თბილისში და საქართველოს სხვა ქალაქებში ასიათასობით ადამიანი გამოვიდა ქუჩაში, რაც ქვეყნის ევროპიდან რუსული მიმართულებით გადაწყობას მიეწერა. 2023 წელს საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტის მიერ ჩატარებული გამოკითხვების მიხედვით, ქართველების 85%-ს ევროკავშირში გაწევრიანება სურდა – ეს მაჩვენებელი 10%-ით გაიზარდა რუსეთის მიერ უკრაინაში 2022 წლის მასშტაბური შეჭრის შემდეგ.

29 ნოემბრიდან თბილისში და ქვეყნის მასშტაბით დაიწყო მასობრივი პროტესტები. დედაქალაქში, პარლამენტის წინ და რამდენიმე ცენტრალურ ქუჩაზე, ათასობით ადამიანი მშვიდობიანად აპროტესტებდა; მსგავსმა დემონსტრაციებმა სხვა რეგიონებშიც მოიკრიბა ძალა. საპასუხოდ, პოლიციამ გამოიყენა წყლის ჭავლები, ცრემლსადენი გაზი და რეზინის ტყვიები, რამაც დაპირისპირება გაამწვავა. შედეგად, მრავალი ადამიანი დაშავდა, ხოლო ვიდეოკადრებზე აღბეჭდილია მშვიდობიანი დემონსტრანტებისა და ჟურნალისტების სასტიკი ცემის სცენები. პოლიციამ პროტესტის მონაწილეების დევნა დემონსტრაციების გარეთაც გააგრძელა, მათ საცხოვრებელ სახლებში და ოფისებში ჩხრეკებისა და დაკავებების გზით. ამ დროისთვის 460-ზე მეტი ადამიანი დააკავეს, რომელთაგან 430 ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის, ხოლო 30-ზე მეტი კრიმინალური პასუხისმგებლობის წინაშე დგას.

არსებული ცნობების მიხედვით, დაკავებულთა უმრავლესობა, 300-ზე მეტი დემონსტრანტი, სპეციალური საპოლიციო ძალების მიერ წამებას და არასათანადო მოპყრობის მსხვერპლი გახდა. ამ შემთხვევების დიდი ნაწილი წამებად ითვლება. 80-ზე მეტი ადამიანი მძიმე დაზიანებებით არის ჰოსპიტალიზებული, მათ შორისაა, სახის ძვლების მოტეხილობები და თავის ტვინის შერყევები. პოლიციის მიერ უკანონო ძალის გამოყენებისა და წამების მასშტაბები იმაზე მიუთითებს, რომ ეს ქმედებები მთავრობის მხრიდან, დაუსჯელობის პირობებში მიმდინარეობს.

სასამართლოები უმეტესად უგულებელყოფენ წამების და სამართლიანი სასამართლოს უფლების დარღვევების მტკიცებულებებს. 160-ზე მეტ ადამიანს დააკისრეს ჯარიმა და ადმინისტრაციული პატიმრობა. პოლიცია და მთლიანად კრიმინალური მართლმსაჯულების სისტემა, როგორც ჩანს, გამოიყენება მომიტინგეთა დაშინებისა და მათი მშვიდობიანი გამოხატვის ჩახშობის ინსტრუმენტად, რაც ინსტიტუციონალიზებულ რეპრესიაზე მიუთითებს.

უფლებადამცველმა ჯგუფებმა "პოლიციის ტერორად" შეაფასეს ქუჩებში გადანაწილებული ნიღბიანი პირების ქმედებები. ეს პირები, პოლიციის მხარდაჭერით, მომიტინგეებს და მედიის წარმომადგენლებს ემუქრებიან და უტევენ.

ამ ანგარიშში წარმოდგენილია ადამიანის უფლებების დარღვევების დოკუმენტაცია შემთხვევების განხილვისა და ანალიზის საფუძველზე, რაც მოიცავს დაშავებული დემონსტრანტებისა და ჟურნალისტების ჩვენებებს, ანგარიშების ანალიზსა და საქართველოს უფლებადამცველებთან ინტერვიუებს, ასევე ვიდეო და ფოტომასალას. ანალიზი მიუთითებს სახელმწიფოს მხრიდან სისტემურ, ადამიანის უფლებების დარღვევებზე, რომლებიც პროტესტების ჩახშობასა და სამართლიანობის ციკლის დარღვევას ისახავს მიზნად.

საერთაშორისო ამნისტია გამოხატავს ღრმა შეშფოთებას საქართველოში პროტესტების ჩახშობის ზრდის გამო და მოუწოდებს საქართველოს მთავრობას, უზრუნველყოს და დაიცვას ადამიანის უფლებები, მათ შორის გამოხატვის თავისუფლება და მშვიდობიანი შეკრების უფლება. ჩვენ ასევე მოვუწოდებთ საერთაშორისო საზოგადოებას, სოლიდარობა გამოხატოს იმ ადამიანების მიმართ, რომლებიც საქართველოში თავიანთ უფლებებს მშვიდობიანად იცავენ", - წერია ანგარიშში.